هلیکو باکتر پیلوری علائم و درمان

25 بهمن 1401
هلیکوباکترپیلوری علائم و درمان

هلیکوباکترپیلوری نوعی باکتری می باشد که معده و روده کوچک را دچار عفونت می کند. این باکتری در سال 1982 به عنوان عامل ایجاد زخم های گوارشی توسط دو محقق استرالیایی شناخته شد .

زخم های گوارشی در واقع نوعی زخم در دیواره بخش فوقانی روده کوچک و معده می باشد، این باکتری ریسک سرطان های دستگاه گوارش را افزایش می دهد.

علائم :

گرچه بیشتر افراد درگیر با این باکتری هیچگونه علائمی ندارند اما در برخی افراد علائم زیر قابل مشاهده می باشد .

علائم زخم معده ممکن است شامل درد مبهم یا سوزش در ناحیه بالای شکم باشد . این درد معمولا شب ها و هنگامی که معده خالی است بدتر می شود . اگرچه این دردها با استفاده از داروهای آنتی اسید بهبود می یابند اما دوباره پدیدار می شوند.

علائم گاستریت یا التهاب در ناحیه دستگاه گوارش شامل دردهای شکمی و تهوع و استفراغ می باشد.

علائمی که ممکن است در سرطان های دستگاه گوارش دیده شود:

درد یا تورم شکم
بی اشتهایی
سوءهاضمه و تهوع
استفراغ
احساس سیری کاذب


افراد با این علائم بایستی توسط پزشک معاینه شوند.

عوارض احتمالی زخم معده

اگر زخم معده درمان نشده باقی بماند منجر به عوارض زیر می شود
- خونریزی داخلی که تهدید کننده حیات می باشد
- ایجاد سوراخ در دیواره معده که منجر به عفونت می شود
- ایجاد زخم و اسکار در بافت دستگاه گوارش که منجر به انسداد روده و معده می شود.


این عوارض نیازمند مراجعه اورژانسی به مراکز درمانی می باشد:

- دردهای شدید شکمی
- مدفوع سیاه رنگ به رنگ قیر
- وجود خون تازه در مدفوع
- وجود خون تازه در استفراغ
- استفراغ سیاه یا قهوه ای
- احساس ضعف و تنگی نفس
- تب و لرز
- احساس سرگیجه یا ضعف


هلیکوباکترپیلوری و زخم معده

در معده لایه ای از مخاط وجود دارد که بافت دیواره معده را در برابر اسیدمعده محافظت می کند. هلیکوباکترپیلوری به این مخاط حمله کرده و باعث می شود دیواره معده در معرض اسید معده قرار گیرد. هلیکوباکتر پیلوری و اسید معده همزمان باعث ایجاد زخم و التهاب در ناحیه دیواره معده و در موارد نادر منجر به سرطان می شوند.

بسیاری از افراد مبتلا به هلیکوباکترپیلوری دچار زخم معده نمی شوند . بر اساس آمار مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری دو سوم جمعیت جهان دارای عفونت هلیکوباکترپیلوری می باشند. همچنین آمار ها نشان می دهد که شیوع هلیکوباکترپیلوری در افراد بومی آمریکای لاتین و سیاه پوستان آمریکایی در مقایسه با سفیدپوستان آمریکایی بیشتر است.

به دلیل برخی عوامل ناشناخته افراد به دنبال هلیکوباکترپیلوری دچار التهاب و زخم های گوارشی و در برخی موارد سرطان میشوند. نشان داده شده است که در اولین دهه کشف هلیکوباکترپیلوری 95% زخم های روده و 85% زخم های معده با این باکتری مرتبط می باشند. همچنین ریسک زخم های گوارشی به میزان 10-3 برابر در افراد مبتلا به هلیکوباکترپیلوری افزایش می یابد گرچه مصرف طولانی مدت داروهای مسکن ضدالتهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن ، ناپروکسن و آسپیرین نیز باعث زخم های گوارشی می شود.

تست های تشخیصی هلیکوباکترپیلوری

آزمایش خون جهت تشخیص آنتی بادی های این باکتری در خون . اما تولید این آنتی بادی ها کمی زمان می برد بنابراین تا این زمان تولید این آنتی بادی ها در خون ، این تست تشخیصی قابل استفاده نیست.

سایر راه های تشخیص این باکتری:

تست تنفسی اوره UBT :

در این تست تشخیصی فرد یک کپسول حاوی اوره نشان دار شده را بلعیده و 10تا20 دقیقه بعد تست تنفسی جهت تشخیص ابتلا به این باکتری صورت میگیرد.

آندوسکوپی:

تشخیص زخم و التهاب و عفونت در دستگاه گوارش

تست مدفوع:

وجود باکتری فعال یا آنتی ژن های باکتری در مدفوع و تشخیص آن .

تشخیص زخم و التهاب دستگاه گوارشی و سرطان به دنبال هلیکوباکترپیلوری

· بررسی تاریخچه پزشکی بیمار
· معاینات فیزیکی شکم
· تصاویر ایکس ری که بافت داخلی دستگاه گوارش را نشان می دهند.
· آندوسکوپی


دلایل بروز هلیکوباکترپیلوری

وقتی از طریق محیط زیست به افراد منتقل میشود منبع آلودگی آب و غذا می باشد . این باکتری در بزاق افراد مبتلا نیز وجود دارد بنابراین از طریق بزاق از فردی به فرد دیگر هم منتقل می شود.

روش های پیشگیری از هلیکوباکتر پیلوری
شستن دست ها قبل از غذا خوردن و بعد از مراجعه به سرویس بهداشتی
مصرف غذاهایی که از تهیه بهداشتی آنها اطمینان داشته باشیم
نوشیدن آب های تمیز ، قابل شرب و تصفیه شده

-هلیکوباکترپیلوری اغلب در کشورهای در حال توسعه رایج می باشد چون مردم در این کشورها به آب و غذای سالم و بهداشتی دسترسی ندارند.

رژیم های درمانی هلیکوباکترپیلوری

خط اول درمان:

رژیم 3 دارویی بر پایه کلاریترومایسین:

- داروهای مهار کننده پمپ پروتون مانند امپرازول و پنتوپرازول :نیم ساعت قبل از صبحانه و شام یک عدد
- کلاریترومایسین 500 میلی گرم : هر 12 ساعت یک عدد
- یک گرم آموکسی سیلین (2 عدد کپسول 500 میلی گرم ) هر 12 ساعت یا مترونیدازول 500 هر 8 ساعت یک عدد


طول مدت درمان :14 روز

رژیم چهار دارویی بر پایه بیسموت ساب سیترات

- داروهای مهار کننده پمپ پروتون مانند امپرازول و پنتوپرازول :نیم ساعت قبل از صبحانه و شام یک عدد
- بیسموت ساب سیترات 300-120 میلی گرم یا بیسموت ساب سالیسیلات 300 میلی گرم : هر 6 ساعت یک عدد
- مترونیدازول 250 یا 500 میلی گرم : هر 6 ساعت یک عدد
- تتراسایکلین 500 میلی گرم : هر 6 ساعت یک عدد


به مدت 14-10 روز

رژیم 4 دارویی فاقد بیسموت :

- داروهای مهار کننده پمپ پروتون مانند امپرازول و پنتوپرازول :نیم ساعت قبل از صبحانه و شام یک عدد
- یک گرم آموکسی سیلین (2 عدد کپسول 500 میلی گرم ) :هر 12 ساعت
- کلاریترومایسین 500 میلی گرم : هر 12 ساعت یک عدد
- مترونیدازول500 : هر 12 ساعت یک عدد


به مدت 14-10 روز

رژیم های درمانی جایگزین :

- داروهای مهار کننده پمپ پروتون مانند امپرازول و پنتوپرازول :نیم ساعت قبل از صبحانه و شام یک عدد
- یک گرم آموکسی سیلین (2 عدد کپسول 500 میلی گرم ) :هر 12 ساعت


به مدت 7-5 روز سپس

- داروهای مهار کننده پمپ پروتون مانند امپرازول و پنتوپرازول :نیم ساعت قبل از صبحانه و شام یک عدد
- کلاریترومایسین 500 میلی گرم : هر 12 ساعت یک عدد یا (لووفلوکساسین 500 : هر 24 ساعت یک عدد)
- مترونیدازول500 : هر 12 ساعت یک عدد


به مدت 7-5 روز

رژیم 2

- داروهای مهار کننده پمپ پروتون مانند امپرازول و پنتوپرازول :نیم ساعت قبل از صبحانه و شام یک عدد
- یک گرم آموکسی سیلین (2 عدد کپسول 500 میلی گرم ) :هر 12 ساعت


به مدت 7روز ، سپس

- داروهای مهار کننده پمپ پروتون مانند امپرازول و پنتوپرازول :نیم ساعت قبل از صبحانه و شام یک عدد
- کلاریترومایسین 500 میلی گرم : هر 12 ساعت یک عدد
- مترونیدازول500 : هر 12 ساعت یک عدد
- یک گرم آموکسی سیلین (2 عدد کپسول 500 میلی گرم ) :هر 12 ساعت


به مدت 7روز.

رژیم های بر پایه لووفلوکساسین :

- داروهای مهار کننده پمپ پروتون مانند امپرازول و پنتوپرازول :نیم ساعت قبل از صبحانه و شام یک عدد
- یک گرم آموکسی سیلین (2 عدد کپسول 500 میلی گرم ) :هر 12 ساعت
- لووفلوکساسین 500 میلی گرم : هر 24 ساعت یک عدد


به مدت 14-10 روز

**رژیم های مختلف دارویی به علت مقاوت دارویی به آنتی بیوتیک ها در نواحی مختلف و حساسیت افراد به برخی آنتی بیوتیک ها ایجاد شده و این رژیم ها پس از تشخیص باکتری ها ، توسط پزشک معالج تجویز می شوند .

از داروهای موجود در رژیم دارویی هلیکوباکترپیلوری ، این دارو ها در شرکت دارویی زاگرس عرضه می شوند:





پروبیوتیک ها

استفاده از پروبیوتیک ها در مدیریت درمان هلیکوباکتر پیلوری بحث برانگیز است چرا که شواهد اثرگذاری آن ها ناکافی بوده و فرمولاسیون های با دوز های دقیق و طول مدت استانداد استفاده موجود نمی باشد . اما پیشنهاد شده است که افزودن پروبیوتیک هایی مانند لاکتوباسیلوس و ساکارومایسز بولاردی به رژیم های درمانی باعث کاهش عوارض جانبی در افراد مبتلا مانند اسهال و درد های شکمی می شود.

**معمولا 8-4 هفته پس از اتمام دارودرمانی تست های تشخیصی جهت بررسی اثرگذاری داروها در نابودی باکتری صورت می گیرد.

مقالات مرتبط

با ما در تماس باشید