هوش مصنوعی مسیر کشف دارو را کوتاه و سریعتر میکند
17 آذر 1404
تا چند سال پیش، کشف و تولید یک داروی جدید معمولاً ۱۰ تا ۱۵ سال زمان میبرد. این مسیر طولانی شامل آزمون و خطای گسترده، آزمایش هزاران ترکیب شیمیایی و مراحل پرهزینه آزمایشگاهی بود. اما امروز دانشمندان میگویند این روند در حال تغییر اساسی است.
با ورود رایانههای پیشرفته و هوش مصنوعی به حوزه داروسازی، پژوهشگران میتوانند قبل از انجام آزمایشهای واقعی، اثر احتمالی یک ترکیب دارویی را پیشبینی کنند. به زبان ساده، کامپیوتر کمک میکند از بین میلیونها مولکول ممکن، فقط آنهایی انتخاب شوند که شانس بیشتری برای مؤثر بودن دارند.
مطالعات منتشرشده در مجلات علمی معتبر مانند Nature و Science نشان میدهد این روش میتواند زمان مراحل اولیه کشف دارو را چندین سال کوتاهتر کند. حتی سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نیز در گزارشهای اخیر خود تأیید کرده که بخشی از داروهای جدید، با کمک مدلهای محاسباتی و دادهمحور سریعتر وارد مراحل آزمایش انسانی شدهاند.
نکته مهمتر این است که این شتاب، فقط به معنی سرعت بالاتر نیست؛ بلکه دقت هم افزایش یافته است. ترکیبهایی که وارد آزمایش میشوند، هدفمندتر انتخاب میشوند و احتمال شکست در مراحل پایانی کاهش پیدا میکند. این موضوع هم هزینه تولید دارو را کم میکند و هم ایمنی بیماران را افزایش میدهد.
در نهایت، نتیجه این تحول به نفع بیماران است:
✔ داروهای جدید زودتر به بازار میرسند
✔ درمان بیماریهای سخت سریعتر در دسترس قرار میگیرد
✔ و امید برای بیماریهایی که تاکنون درمان مؤثری نداشتهاند، بیشتر میشود
به نظر میرسد داروسازی در حال ورود به دورهای است که سرعت، دقت و علم همزمان در کنار هم قرار گرفتهاند؛ تغییری که آینده درمان را متحول خواهد کرد.