با داروی ضدویروسی موجود در بازار میتوان از آلزایمر پیشگیری کرد
28 اردیبهشت 1404
طبق گفتۀ پژوهشگران، یک داروی موجود برای اِچآیوی میتواند به عنوان درمان پیشگیرانه برای بیماری آلزایمر نیز استفاده شود.
NRTIها (مهارکنندههای نوکلئوزیدی آنزیم معکوسترانسکریپتاز) داروهای ضدویروسی هستند که برای درمان عفونت اِچآیوی تأیید شدهاند، اما دانشمندان UVA Health در دانشگاه ویرجینیا دریافتند که بیمارانی که این داروها را مصرف میکنند کمتر در معرض خطر ابتلا به نوع رایج زوال عقل قرار دارند.
طبق گفته دکتر جایاکریشنا آمباتی، استاد چشمپزشکی در UVA و نویسنده اصلی مطالعه که با فاکس نیوز دیجیتال صحبت کرد، برای هر سال استفاده از این داروها، خطر ابتلا به بیماری آلزایمر در افرادی که NRTI مصرف میکنند حدود ۱۰ درصد در سال کاهش مییابد.
پس از دیدن سازوکار دیگری که میتواند به طور بالقوه از آلزایمر جلوگیری کند، پژوهشگران ۲۴ سال دادههای بیمه سلامت، شامل ۲۷۰,۰۰۰ بیمار را بررسی کردند.
پژوشهگران در یافتههای خود که در مجله آلزایمر و دمانس منتشر شد، نوشتند که کاهش خطر آلزایمر در بین بیماران مصرفکننده NRTIها "قابل توجه و چشمگیر" بود.
اکنون، تیم UVA خواستار آزمایشهای بالینی NRTIها برای ارزیابی بهره بردن از آنها در درمان آلزایمر است.
حدود ۱۰ میلیون نفر در سراسر جهان هر سال با این نوع زوال عقل رایج تشخیص داده میشوند.
آمباتی به فاکس نیوز دیجیتال گفت: "این سطح از محافظت میتواند به معنای ۶۰,۰۰۰ مورد کمتر ابتلا به بیماری آلزایمر در هر سال در کشور ما، و تا یک میلیون مورد کمتر در هر سال در سراسر جهان باشد."
علاوه بر جلوگیری از تکثیر ویروس اِچآیوی، NRTIها همچنین از فعالسازی اینفلاماسومها، پروتئینهایی که در توسعه آلزایمر نقش دارند، جلوگیری میکنند.
آمباتی خاطرنشان کرد: «پیش از این نشان داده بودیم که NRTIها اینفلاماسوم را مسدود میکنند، بنابراین کاملاً تعجبآور نبود که افرادی که NRTI مصرف میکنند ممکن است در برابر این بیماری محافظت شوند. با این حال، میزان محافظت در برابر آلزایمر بسیار تعجببرانگیز بود.»
دکتر مارک سیگل، استاد بالینی پزشکی در NYU Langone Health و تحلیلگر ارشد پزشکی اخبار فاکس، در این مطالعه شرکت نداشت ولی درباره یافتهها اظهارنظر کرد.
او به فاکس نیوز دیجیتال گفت: "اینفلاماسومها مجموعههای پروتئینی درونسلولی هستند که باعث آزادسازی سایتوکینهای التهابی میشوند. اِچآیوی از این اینفلاماسومها برای مبارزه با دستگاه ایمنی استفاده میکند. این مواد شیمیایی احتمالاً مسئول بدتر شدن آلزایمر یا تسریع روند زوال شناختی بر اساس التهاب عصبی هستند."
ربکا ادلمایر، دکترای تخصصی، معاون مشارکت علمی در انجمن آلزایمر در شیکاگو، همچنین یافتههای مطالعه را که آن را "جالب" توصیف کرد، بررسی کرد.
او به فاکس نیوز دیجیتال گفت: "پژوهش بیشتر و آزمایشهای بالینی با طراحی ویژه برای درک کامل استفاده احتمالی آینده از NRTIها برای کاهش خطر آلزایمر لازم است، ولی این مطالعه نقش بالقوهای را که استفاده مجدد از داروها میتواند در پیشرفت درمانهای جدید آلزایمر داشته باشد، برجسته میکند."
به گفته ادلمایر، استفاده مجدد از داروهای موجود میتواند "مسیری امیدوارکننده" ارائه دهد. از آنجا که ایمنی و عوارض جانبی داروهای موجود اغلب از پیش شناخته شده است، مطالعات میتوانند سریعتر و کمهزینهتر از درمانهای جدید باشند.
گروه پژوهشی برخی محدودیتهای مطالعه را تأیید کرد.
آمباتی به فاکس نیوز دیجیتال گفت: "مانند همۀ مطالعات گذشتهنگر پایگاه دادههای بیمه سلامت، یافتههای مطالعه ما ارتباطی بین این دسته از داروها و توسعه بیماری آلزایمر است. آنها لزوماً رابطه علت و معلولی را ارائه نمیدهند - با این حال، این واقعیت که ما این ارتباط را در چندین پایگاه داده پیدا کردیم، اطمینان به این نتیجه را افزایش میدهد."
سیگل موافق است که مطالعه جدید مشاهدهای است، اما خاطرنشان کرد که در طول چندین سال انجام شده است.
این پزشک گفت: "همچنین نشان میدهد که فقط این داروی خاص به طور چشمگیری خطر آلزایمر را کاهش میدهد، نه سایر داروهای اِچآیوی، از جمله مهارکنندههای پروتئاز."
سیگل افزود: "فکر میکنم این شواهد مقدماتی قانعکنندهای است که مطالعات بیشتری را توجیه میکند. با توجه به شواهد فزایندهای که اختلال ایمنی و التهاب را به عنوان علل آلزایمر مطرح میکند، بسیار محتمل است که این دارو ممکن است در پیشگیری از آلزایمر مفید باشد."
پژوهشگران داروی جدیدی به نام K9 توسعه دادهاند. مانند NRTIها، این داروی جدید اینفلاماسومها را مسدود میکند، اما طبق گفته آمباتی، "ایمنتر و مؤثرتر" است.
او به فاکس نیوز دیجیتال گفت: "این واقعیت که داروی جدید فراموشی را معکوس کرد و یادگیری فضایی را در موشها بهبود بخشید، اطمینان بیشتری به یافتههای ما میدهد."
تیم UVA اکنون قصد دارد K9 را در آزمایشهای بالینی برای آلزایمر آزمایش کند.
آمباتی خاطرنشان کرد که افراد نباید برای پیشگیری از آلزایمر NRTI مصرف کنند مگر اینکه در چارچوب یک آزمایش بالینی باشند.
او پیشنهاد کرد: "اگر علاقهمند هستند، باید به دنبال چنین آزمایشهایی برای خود یا عزیزانی که ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند، باشند."
طبق آمار انجمن آلزایمر، در حال حاضر نزدیک به هفت میلیون نفر در ایالات متحده با آلزایمر زندگی میکنند و انتظار میرود این تعداد تا سال ۲۰۵۰ به ۱۳ میلیون نفر برسد.
مطالعه UVA تا حدی توسط صندوق سرمایهگذاری استراتژیک UVA و مؤسسات ملی بهداشت تأمین مالی شد.