با افزایش موارد hMPV، لازم است مورد این بیماری مرموز اطلاعاتی داشته باشید
23 دی 1403
با افزایش موارد hMPV، لازم است مورد این بیماری مرموز اطلاعاتی داشته باشید
صحنهها بهطرز عجیبی آشنا هستند – بیمارستانهای شلوغ در چین مملو از بیمارانی با ماسک هستند که بهدنبال کمک پزشکی هستند زیرا عفونت در بین مردم شیوع پیدا کرده است.
ولی این بار کووید-۱۹ عامل این آسیب نیست. در عوض، پزشکان در تلاش برای مقابله با نرخ بالای بیماری ناشی از ارگانیسم متفاوتی به نام متاپنوموویروس انسانی یا hMPV هستند.
این ویروس علائمی شبیه سرماخوردگی ایجاد میکند ولی میتواند برای گروههای خاص، بهویژه کودکان و سالمندان، خطرناک باشد.
و نگرانکنندهتر این است که کشورهای دیگر نیز افزایش موارد را گزارش میدهند - که فقط در یک ماه در بریتانیا دو برابر شده است.
بنابراین چقدر باید نگران بود - و آیا این میتواند شروع همهگیری بعدی باشد؟
hMPV چیست؟
hMPV به خانوادهای از ویروسها به نام پنوموویریده تعلق دارد که در حال حاضر منبع رایج عفونت ریه برونشیولیت در طول زمستان است - سالانه حدود ۳۰،۰۰۰ کودک و ۱۸،۰۰۰ بزرگسال را در بریتانیا در بیمارستان بستری میکند.
ویروسهای تنفسی در زمستان افزایش مییابند زیرا زمان بیشتری را در داخل خانه و در نزدیکی یکدیگر میگذرانیم و این امر به انتشار آسانتر میکروبها کمک میکند.
hMPV برای اولین بار بهطور رسمی توسط تیمی از دانشمندان هلندی در سال ۲۰۰۱ شناسایی شد، اما برخی شواهد نشان میدهد که 60 سال در گردش بوده است.
شاید نام آن را نشنیده باشید زیرا فقط یکی از بسیاری از ویروسها (حداقل ۲۰۰ مورد طبق آخرین شمارش) است که شناخته شده است که هر ساله علائم سرماخوردگی را ایجاد میکند.
در واقع، تخمین زده میشود که تقریباً هر کودکی در بریتانیا تا پیش از رسیدن به پنج سالگی دست کم یک بار به عفونت hMPV مبتلا شده باشد که در بیشتر موارد، فقط به صورت آبریزش بینی خفیف ظاهر میشود.
چرا ما اکنون در مورد آن میشنویم؟
hMPV بهدلیل افزایش موارد در چین، بهویژه در کودکان، به تیتر اخبار تبدیل شده است - و رسانههای اجتماعی پر از تصاویری از بیمارستانهای مملو از بیمار شدهاند.
در حالی که چین دادههای رسمی منتشر نکرده است، میگوید افزایش موارد hMPV در شمال این کشور وجود داشته است، در حالی که هند، مالزی و قزاقستان نیز افزایش موارد را اعلام کردهاند.
چقدر خطرناک است؟
عفونتی که منجر به ظهور علائم بالینی شود، در کودکان (زیر 5 سال) و در بالغین بالای 65 سال بروز میکند. در بیشتر موارد علائم پس از یک هفته خودبخود بهبود مییابد.
در این گروه از افراد، احتمال ایجاد بیماری شدید بیشتر است:
کودکان کمسن (به ویژه زیر 6 ماه)
سالمندان
کسانی که به بیماری زمینهای مبتلا هستند (نقص ایمنی، آسم یا...)
عوارض احتمالی hMPV شامل ذاتالریه، برونشیولیت، تشدید آسم و سندرم دیسترس تنفسی است. در این شرایط، ویروس باعث التهاب در مجاری هوایی تحتانی میشود.
برونشیولیت سالانه حدود ۲۰ تا ۳۰ نوزاد را در بریتانیا میکشد. و بهویژه در سالمندان، عفونتهای حاد تنفسی خطر حملات قلبی و سکته مغزی را افزایش میدهد.
مطالعهای در سال ۲۰۱۸ توسط دانشگاه کالج لندن نشان داد که عفونتهای ویروسی میتوانند تقریباً در یک مورد از هر ۳۰ مورد مرگ و میر مرتبط با قلب در افراد بالای ۷۵ سال نقش داشته باشند.
چگونه میفهمم که به آن مبتلا شدهام؟
نمیتوانید بفهمید - مگر اینکه خیلی بیمار باشید و آزمایش شوید. ولی در ببیشتر موارد، علائم اصلی بسیار شبیه به سرماخوردگی معمولی است.
این موارد ناشی از تلاش سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با ویروسها است.
علائم در کودکان: سرفه، آبریزش بینی، تب، خسخس سینه
علائم در بالغین: سرفه، گرفتگی و آبریزش بینی، تنگی نفس، خشن شدن صدا، خسخس سینه
علائم اغلب طی یک هفته از بین میروند.
احتمالاً تا زمانی که عوارضی ایجاد نکند که منجر به بستری شدن در بیمارستان شود، فرد ممبتلا مورد آزمایش قرار نمیگیرد.
در صورت بستری شدن فرد، پزشکان ممکن است برای شناسی ویروس از یک آزمایش PCR حساس (مشابه مواردی که برای کووید استفاده میشد) استفاده کنند که به دنبال ردی از مواد ژنتیکی ویروس در سواب بینی میگردد. پزشکان برای شناسایی ویروس همچنین از روشهایی نظیر پادتن فلوئورسنت مستقیم یا کشت ویروس استفاده میکنند.
آیا موارد چین شروع یک همهگیری است؟
متخصصان خاطرنشان کردهاند که در حالی که hMPV معمولاً در دوره زمستان تشخیص داده میشود، میزان عفونت جدی ممکن است در چین بیشتر از حد معمول باشد.
ولی به گفته متخصصان برجسته بریتانیایی، بعید است که این شیوع شروع یک همهگیری باشد.
hMPV به آرامی تکثیر میشود و با سرعت بسیار کمتری نسبت به آنفولانزا یا کووید به سویههای جدید جهش مییابد. حتی اگر این شیوع hMPV بهدلیل سویه جدیدی از ویروس باشد - که هنوز هیچ شواهدی برای آن وجود ندارد - اجماع متخصصان این است که احتمالاً شبیه به دیگر سویههای در گردش است و دستگاه ایمنی ما از قبل درجهای از ایمنی در برابر آن خواهد داشت.
دکتر اندرو کچپول، مدیر ارشد علمی HVIVO، یک نهاد تحقیقاتی مستقل مستقر در بریتانیا که به توسعه واکسنها در برابر بیماریهای عفونی کمک میکند، میگوید: «در حالی که hMPV با گذشت زمان جهش مییابد و سویههای جدید ظاهر میشوند، ویروسی نیست که آن را دارای پتانسیل همهگیری بدانیم.»
این ویروس را با کووید-۱۹ مقایسه کنید – کووید-19 یک بیماریزای کاملاً جدید بود. سیستم ایمنی انسان تا زمان رسیدن واکسنها برای مقابله با آن آمادگی نداشت.
همهگیریها معمولاً به یکی از دو راه رخ میدهند. یا یک پاتوژن کاملاً جدید وارد جمعیت انسانی میشود، یا یک نوع جدید از یک ویروس موجود، که از ترکیبی از یک نسخه انسانی و حیوانی تشکیل شده است، یک ارگانیسم جدید قدرتمند را تشکیل میدهد. آیا این میتواند اتفاق افتاده باشد؟ دکتر کچپول اضافه میکند: «هیچ مخزن حیوانی از ویروسهای مرتبط برای hMPV وجود ندارد.»
این ویروس چگونه پخش میشود؟
احتمالاً انتقال این ویروس از طریق تماس مستقیم یا نزدیک با ترشحات آلوده (مثل آب دهان یا تشرحات بینی) رخ میدهد. این تماس میتواند شامل ذرات بزرگ معلق در هوا (مثل قطرات ناشی از عطسه یا سرفه)، قطرات ریز و یا لمس سطوح آلوده (مثل دستگیره در یا اسباببازی) باشد. به همین دلیل، فاصله فیزیکی حدود ۲ متر میتواند از انتقال جلوگیری کند.
ویروس به مجاری هوایی میرود، جایی که سلولهای سالم را میرباید تا از آنها به عنوان کارخانه تولید مثل برای گسترش بیشتر استفاده کند.
این ویروس میتواند در محیطهایی مانند بیمارستانها و خانه سالمندان که افراد زیادی در تماس نزدیک باهم هستند، پخش شود.
علائم ظرف سه تا شش روز ظاهر میشوند.
چگونه میتوانم از ابتلا به آن جلوگیری کنم؟
موثرترین دفاع همان اقدامات بهداشتی اولیه برای هر ویروس زمستانی است: شستن دستها با آب گرم و صابون و تمیز کردن منظم سطوح خانه.
برخی از متخصصان توصیه میکنند از سطوح پرتماس، مانند نردهها و دستگیرههای در در مکانهای شلوغ، دوری کنید - و از ماسک صورت در محیطهای شلوغ استفاده کنید.
چگونه آن را درمان کنم؟
بیشتر موارد به چیزی بیش از درمانهای معمول بدون نسخه برای علائم سرماخوردگی ، مانند پاراستامول و ایبوپروفن، نیاز ندارند.
در حال حاضر هیچ واکسنی در دسترس نیست، اما چندین واکسن در دست ساخت برای نوزادان وجود دارد.