دردهای قاعدگی و درمان آن

دردهای قاعدگی و درمان

معمولا دوران قاعدگی خانم ها در هر ماه با دردها و کرامپ های عضلانی شکم همراه میباشد گرچه این دردها تاحدی نرمال میباشد ولی دردهای شدیدی که منجر به اختلال در فعالیت های روزانه فرد میشود نرمال نیست و بایستی درمان شوند.

دردهای قاعدگی ، دیسمنوره هم نامیده می شوند . دیسمنوره در قالب دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم بندی می شود.

دیسمنوره اولیه معمولا قبل از قاعدگی و طی آن رخ میدهد اما اگر فرد طی چندین سال سیکل های قاعدگی نرمال داشته ولی بعد از مدتی دچار دردهای شدید طی دوران قاعدگی شود نوع ثانویه دیسمنوره را تجربه می کند. این دردها معمولا در نواحی رحم و لگن به دنبال اندومتریوز رخ می دهند .

علل دیسمنوره

ریسک فاکتورهای دردهای شدید قاعدگی به شرح زیر می باشد :

سن زیر 20 سال
سابقه دردهای قاعدگی شدید در خانواده
سیگار کشیدن
حجم شدید خونریزی طی دوران پریود
پریودهای نامنظم
بلوغ زودرس (قبل از سن یازده سالگی)

هورمونی به نام پروستاگلاندین ها سبب تحریک انقباض عضلات رحمی و خونریزی دیواره رحم می شود ، این انقباضات منجر به درد و التهاب می شود.سطح پروستاگلاندین ها دقیقا قبل از شروع سیکل های قاعدگی افزایش می یابد.

دردهای قاعدگی شدید ممکن است به دلایل بیماری های زمینه زیر اتفاق بیفتد :

سندروم پیش از قاعدگی : یک اختلال رایج می باشد که به دنبال تغییرات هورمونی بدن یک تا دو هفته قبل از خونریزی قاعدگی اتفاق می افتد، این علائم معمولا بعد از شروع خونریزی محو می شوند.

اندومتریوز: یک وضعیت بالینی دردناک میباشد که در این اختلال سلول های دیواره رحم در نواحی دیگر بدن رشدکرده خصوصا در نواحی لوله های فالوپ ، تخمدان ها و دیواره لگن .

فیبروئیدهای رحمی : فیبروئیدها توده های سلولی غیر سرطانی هستند که منجر به فشار به رحم و سیکل های قاعدگی نامنظم و دردهای قاعدگی شدید می شوند گرچه فیبروئیدها در اغلب موارد منجر به بروز علائم نمی شوند.

بیماری التهابی لگن : در این اختلال رحم،لوله های فالوپ و گاهی تخمدان ها به دنبال آلودگی با باکترهای های انتقال یافته از طریق تماس جنسی دچار عفونت و به دنبال آن درد و التهاب می شوند.

آدنومیوزیس(بزرگ شدن رحم) : یک اختلال نادر میباشد که طی آن سلوهای دیواره رحم رشد کرده و منجر به فشار ،التهاب و درد می شود. این اختلال منجر به بروز پریودهای طولانی تر و یا با حجم خونریزی بیشتر می شود.

تنگی دهانه رحم : یک اختلال نادر میباشد که در آن به علت کوچک و باریک بودن دهانه رحم ، جریان خونریزی کاهش یافته و منجر به افزایش فشار درون رحم و درد می شود.

روش های خانگی کنترل دردهای قاعدگی:

استفاده از پدهای گرمایشی ضد درد در ناحیه لگن و کمر
ماساژ عضلات شکم
دوش آب گرم
انجام فعالیت های فیزیکی منظم
مصرف غذاهای سبک و مغذی
تمرین تکنیک های تمدد اعصاب و یوگا
مصرف داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن ، چند روز قبل از شروع قاعدگی
مصرف مکمل های حاوی ویتامین های B6 و B1 و E و امگا سه و کلسیم و منیزیم
بالاتر آوردن پاها و یا خوابیدن با حالت خم کردن زانوها به داخل شکم
کاهش مصرف نمک ، شکر ،الکل و کافئین جهت کاهش نفخ

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر که دردهای قاعدگی هر ماه منجر به ایجاد اختلال در عملکرد روزانه فرد شود بایستی به پزشک متخصص زنان مراجعه شود. در صورت دارا بودن علائم زیر پزشک خود را مطلع سازید:
دردهای مداوم به دنبال جایگذاری IUD
تجربه حداقل سه سیکل قاعدگی دردناک
دفع لخته های خون
کرامپ های شکمی به همراه اسهال و استفراغ
دردهای لگنی در واقعی که فرد در زمان قادگی نیست

کرامپ های ناگهانی و دردهای لگنی از علائم عفونت می باشد . عفونت های درمان نشده در ناحیه لگن منجر به تخریب بافت ها در این ناحیه و آسیب به ارگان ها در ناحیه لگن شده که منجر به نازایی می شود.

اگر که علائم عفونت مانند موارد زیر را حس کردید ، سریعا به مراکز درمانی مراجعه کنید:

تب،دردهای شدید لگنی،دردهای ناگهانی خصوصا در دوران بارداری،ترشحات واژینال بدبو

نحوه تشخیص علل دیسمنوره:

تاریخچه پزشکی فرد ومعاینات فیزیکی در تشخیص علل قاعدگی های دردناک موثر می باشد.

این تست ها شامل معاینات لگن جهت تشخیص هر گونه عفونت و اختلال در ارگان های دستگاه تولیدمثل می باشد.

اگر پزشک متخصص به این نتیجه برسد که اختلالات زمینه ای منجر به بروز دیسمنوره میشود تست های تشخیصی مانند MRI ، CT-SCAN و اولتراسوند را تجویز می کند .
بر اساس نتایج این تست ها پزشک ممکن است برای فرد لاپاروسکوپی انجام دهد. لاپاروسکوپی فرآیندی است که طی آن یک فیبر نوری که در انتهای آن یک دوربین کار گذاشته شده از طریق سوراخ کوچکی که در ناحیه شکم ایجاد میشود وارد حفره شکمی شده و از این طریق حفره شکمی آنالیز می شود.

درمان های دارویی دیسمنوره

درمان معمولا بر اساس شدت درد و نوع اختلال زمینه ای که منجر به بروز درد میشود ، صورت می گیرد.
اگر منشا درد عفونت های لگنی و عفونت های منتقل شده از طریق تماس جنسی باشد، پزشک معالج جهت رفع عفونت آنتی بیوتیک تجویز می کند.


همچنین داروهای زیر نیز جهت کنترل علائم مصرف می شوند :

داروهای آنتی موسکارینی مانند هیوسین جهت درمان کرامپ های شکمی


داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی جهت کنترل درد مانند ایبوپروفن ، سلکسیب و ...




سایر مسکن ها مانند استامینوفن و ترکیبات حاوی استامینوفن مانند استامینوفن کدئین و زاگروپین و زاگروفن در لیست محصولات زاگرس



مسکن های بسیار قوی با تجویز پزشک

داروهای ضدافسردگی مانند فلوکستین جهت کاهش نوسانات روحی دوران PMS


داروهای هورمونی پیشگیری از بارداری که از تخمک گذاری جلوگیری کرده و کرامپ های شکمی در دوران قاعدگی را کاهش می دهد.
اندومتریوز و فیبروئیدهای رحمی در صورتی که با دارو درمان نشوند ، جراحی شده و توده ها و کیست ها برداشته می شوند.
در موارد نادر در صورتی که درد شدید باشد و سایر درمان ها موثر واقع نشوند ،هیسترکتومی یا برداشتن رحم درمان انتخابی می باشد. این روش معمولا زمانی انتخاب می شود که فرد تصمیم به بارداری نداشته باشد و یا اینکه دیگر در سن باردای نباشد .